De held. Uitzonderlijk, bewonderenswaardig, reëel? De verhalen van ‘grote mannen’ (en, in veel mindere mate, vrouwen) zijn lange tijd de belangrijkste focuspunten van de geschiedschrijving geweest. In de tweede helft van de twintigste eeuw raakte dit echter ‘uit de mode’: Longue Durée, sociale en economische geschiedenis voerden de boventoon. In de laatste jaren is deze situatie wederom geheel veranderd. Er worden in binnen- en buitenland weer steeds meer biografieën geschreven en over het algemeen wint de geschiedenis van het bijzondere individu weer aan populariteit.
 
De redactie heeft er in dit nummer voor gekozen om het thema dicht bij huis te houden: de artikelen hebben allemaal, in meer of mindere mate, betrekking op ‘Nederlandse’ helden. Rode draad daarbij is de rol die de verschillende helden, variërend van een traditionele held als Jan van Speyk tot een antiheld als Johannes Torrentius, speelden binnen verschillende groepen binnen de samenleving. Het is daarbij voornamelijk de rol van het beeld van de held dat belangrijk is; de werkelijke persoon blijft regelmatig op de achtergrond. Men kan zich immers afvragen, of er zoiets bestaat als een ‘echte’ held. Is de held iemand die bij uitstek bestaat in the eye of the beholder? De meningen daarover verschillen nogal. Leidschrift hoopt in dit nummer bij te dragen aan dit debat.
 
ARTIKELEN
Henk te Velde, Helden in Nederland
Benjamin Roberts, The anti-hero of the youth: Johannes Torrentius
Eveline Bouwers, Teutsch of Deutsch? Nederlanders en het Walhalla Pantheon (1807-1842) van Ludwig van Beieren
Jacques de Jong, Het nationaal bereik van Jan van Speijk.Een radicale daad als bron van nationaal besef, 1831-1832
Bart van der Steen,‘Kiest Sneevliet uit de cel!’Henk Sneevliet, de RSP en de verkiezingen van 1933
Marion Boers-Goosens, Rembrandt gelauwerd
 
IINTERVIEWS
De held in de Nederlandse geschiedenis. Interview met Frits van Oostrom
Waar zijn de heldinnen? Interview met Els Kloek
 
RECENSIES
Jeroen Koch, Abraham Kuyper. Een biografie (Amsterdam, 2005)
Mineke Bosch, Een onwrikbaar geloof in rechtvaardigheid. Aletta Jacobs 1854-1929 (Amsterdam, 2005)